Οι παραλίες της Κιμώλου

Οι ηλιόλουστες παραλίες τις Κιμώλου συνδυάζουν το βραχώδες τοπίο με την ψιλή άμμο και το λεπτό βότσαλο. Οι παραλίες της Αλυκής, της Μπονάτσας και το Καλαμίτσι έχουν μεγάλες αμμουδιές με ψιλή άμμο και είναι ιδανικές για όλους του καιρούς. Οι παραλίες του Αϊ Γιώργη με τη λευκή άμμο, το Λειβαδάκι, το Κλίμα, το Ρέμα και η Ψάθη που είναι το λιμάνι προσφέρονται για κολύμπι και ηλιοθεραπεία. 

Υπάρχουν και άλλες παραλίες στα βόρεια και στα δυτικά του νησιού όπως το Σουφί, τα Μοναστήρια στα Βόρεια και ο όρμος της Αθηνιάς, το κάστρο στα δυτικά και το νησί απέναντι από την Ψάθη, η Πολύαιγος, οι οποίες προσεγγίζονται μόνο από την θάλασσα. Αξιόλογη είναι η παραλία των Ελληνικών στα δυτικά, όπου βρέθηκε νεκρόπολη και θραύσματα αγγείων γεωμετρικών χρόνων, τα οποία φυλάσσονται στο μουσείο της Κιμώλου

Η Κίμωλος

Η Κίμωλος, ανάμεσα στη Σίφνο και τη Μήλο, είναι ένας αγαπημένος προορισμός για αυτούς που αναζητούν ήρεμες διακοπές έξω από το κύριο τουριστικό ρεύμα, σε ένα μαγευτικό τοπίο με συναρπαστικά ιστορικά αλλά και γεωλογικά μνημεία. Έχει έκταση 36 km2 και περίμετρο 38 km. και παρουσιάζει μια μοναδική ποικιλία πετρωμάτων, όπου κυριαρχεί το άσπρο χρώμα της «κιμωλίας γης».

Το σχήμα της είναι περίπου πενταγωνικό και έχει ποικιλόμορφες ακτές, άλλες με απότομα κοφτερά βράχια και άλλες απάνεμες αμμουδερές παραλίες. Είναι κατεξοχήν ορεινό νησί με υψηλότερη κορυφή το Παλαιόκαστρο (397 m). Το έδαφος της είναι άγονο και το υπέδαφος ηφαιστιογενές.

Πρωτεύουσα είναι το Χωριό ή Κίμωλος, γραφικός κυκλαδίτικος οικισμός χτισμένος στην ενδοχώρα του νησιού γύρω από το βενετσιάνικο κάστρο του 17ου αιώνα. Ο οικισμός περιλαμβάνει το Παλιό Χωριό και το Καινούργιο Χωριό, και χαρακτηρίζεται από τα πανέμορφα κατάλευκα σπιτάκια και τους παραδοσιακούς ανεμόμυλους. Επίνειο της Κιμώλου είναι ο παραθεριστικός οικισμός Ψάθη, στις ανατολικές ακτές του νησιού, σε απόσταση 1,5 χλμ. από το Χωριό. Χαρακτηριστικό του οικισμού είναι τα «σύρματα» με τις πολύχρωμες πόρτες τους, σπηλιές στην ακτή όπου οι ψαράδες δένουν τις βάρκες τους.


Η Ιστορία

Σύμφωνα με τη Μυθολογία, η Κίμωλος πήρε το όνομά της από τον πρώτο της οικιστή, Κίμωλο. Αργότερα ονομάστηκε Εχινούσα. Κατοικείται τουλάχιστον από τη μυκηναϊκή περίοδο και η βυθισμένη πολιτεία και η νεκρόπολη στην περιοχή Ελληνικά έχουν δώσει Μυκηναϊκά, Γεωμετρικά, Αρχαϊκά και Κλασικά ευρήματα. Την πόλη αυτή φαίνεται ότι κατοικούσαν οι Κιμώλιοι τουλάχιστον μέχρι τα πρώτα χριστιανικά χρόνια.      Η Κίμωλος είναι από την αρχαιότητα γνωστή για την εξόρυξη της κιμωλίας - σημαντικής πηγής πλούτου για το νησί - καθώς και για τα εξαιρετικά της σύκα.. Τον 3ο π.Χ αιώνα κυκλοφόρησε δικά της νομίσματα. Κατά τον Μεσαίωνα η Κίμωλος καταλήφθηκε από τους Βενετούς και ονομαζόταν Αρζαντιέρα. Σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και της Βενετοκρατίας το νησί υπέφερε πολύ από πειρατείες, εξαιτίας των οποίων η Κίμωλος ερημώθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα.

Τοπικά προϊόντα της Κέας

Στα προϊόντα της Κέας περιλαμβάνονται ντόπια λουκάνικα, λόζα (παστό χοιρινό) και το τοπικό κόκκινο κρασί «μαυρούδι». Οι γλυκές γεύσεις της Τζιας περιλαμβάνουν παστέλι από τζιώτικο μέλι και τα φτιαγμένα με μεράκι γλυκά του κουταλιού.

Σπεσιαλιτέ της Τζιας είναι ο πεντανόστιμος «πασπαλάς» (κομματάκια χοιρινού μαγειρεμένα με τομάτα και αυγά), τα «τσίγαρα» (χοιρινό με λίπος) και η «λόζα» (χοιρινό παστό). Στην Κέα θα βρείτε πολλά μέρη για να απολαύσετε φρέσκο ψάρι και τη διάσημη αστακομακαρονάδα της. Τα ντόπια λουκάνικα έχουν επίσης τη θέση τους στο τζιώτικο τραπέζι, όπως και η ψητή ρέγκα συνοδευόμενη από δροσερή ρετσίνα, ενώ γευστική παράλειψη θα ήταν να μη δοκιμάσετε κόκορα κρασάτο, σε συνδυασμό με το ντόπιο κόκκινο κρασί «μαυρούδι». Για επιδόρπιο αναζητήστε «μπεζέδες», «γλυκό κυδώνι» και «νερόμελη», είδος κρέμας με μέλι και νερό.


Πασπαλάς Τζιώτικος
Υλικά:
2-3 κομμάτια χοιρινό (πασπαλάς)
1 κιλό ντομάτες 
5 αυγά
αλάτι - πιπέρι 
λίγη ζάχαρη  

Τεμαχίζουμε σε μικρά κομματάκια τον πασπαλά και τον τσιγαρίζουμε για λίγο με το ίδιο του το λίπος (γλίνα τζιώτικη), σε ένα τηγάνι.
Τρίβουμε τις ντομάτες στον τρίφτη και τις ρίχνουμε στο τηγάνι, αφού πριν τις έχουμε πασπαλίσει με λίγο πιπέρι, λίγο αλάτι και λίγη ζάχαρη ώστε να μη ξινίσουν, και τηγανίζουμε μέχρι να πιουν το υγρό τους.
Χτυπάμε τα αυγά και τα ρίχνουμε κι αυτά στο τηγάνι, ανακατεύοντας τα μέχρι να πήξουν. Τότε, κατεβάζουμε το τηγάνι από τη φωτιά και σερβίρουμε τον πασπαλά σε πιατέλα.
Μπορούμε να τον συνοδεύσουμε με αμπελοφάσουλα, σαλάτα κλπ.

Συνταγή: Ειρήνη Μπιθάρη, Κέα, Κάστρο

Τα αξιοθέατα της Κέας

Ιουλίδα Η Χώρα της Κέας, Ιουλίδα, είναι χτισμένη αμφιθεατρικά σε λόφο και έχει γραφικά κυκλαδίτικα σπίτια με χαρακτηριστικές κόκκινες στέγες, πλακόστρωτα δρομάκια, σκαλάκια και τα περίφημα «στεγάδια» της. Στην είσοδο του χωριού, θα δείτε το πρώτο στεγάδι, με τοίχους φιλοτεχνημένους από το ζωγράφο Αλέκο Φασιανό. Το Δημαρχείο του 1902 στην πλατεία, ένα εντυπωσιακό νεοκλασικό οικοδόμημα με πρωτότυπη διακόσμηση, αποτελεί έργο του αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλερ, όπως επίσης και το νεοκλασικό κτήριο που στέγαζε το δημοτικό σχολείο. Στην Ιουλίδα, η οποία είναι χτισμένη στη θέση της αρχαίας ομώνυμης πόλης, σώζονται ερείπια κατοικιών και τμήμα του τείχους της ακρόπολης. Λέων της ΚέαςΣε απόσταση 1,5 χλμ. βορειοανατολικά της Ιουλίδας θα συναντήσετε τον περίφημο Λέοντα της Κέας ή Λιόντα, επιβλητικό αρχαϊκό ανάγλυφο του 600 π.Χ., που βρίσκεται σε μια τοποθεσία με πανοραμική θέα Ιουλίδα-Αρχαιολογικό ΜουσείοΠολύ ενδιαφέροντα ευρήματα, που καλύπτουν μια περίοδο από τη νεολιθική εποχή μέχρι το τέλος του αρχαίου κόσμου, εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ιουλίδας. Εκκλησίες-ΜοναστήριαΣτην Κέα υπάρχουν πολλές αξιόλογες βυζαντινές εκκλησίες: η Παναγιά η Γκαμήλα, η Παναγιά η Ρευματιανή, ο Ευαγγελισμός, η Δημοτικιά, ο 'Αγιος Σπυρίδων, η Παναγία η Χρυσοσπηλιώτισσα χτισμένη μέσα σε σπηλιά. Στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού, στο λόφο Καστρί, πάνω σ’ έναν βράχο είναι χτισμένο από τον 18ο αιώνα το επιβλητικό μοναστήρι της Παναγίας της Καστριανής, με την εικόνα της Παναγίας, προστάτιδας του νησιού.  Από την Ιουλίδα ο δρόμος προς νότο οδηγεί στο ιστορικό μοναστήρι της Αγίας Μαρίνας, που είναι χτισμένο γύρω από τριώροφο ελληνιστικό πύργο. Πρόκειται για σημαντικό μνημείο των Μεσοβυζαντινών χρόνων. 'Αλλα σημαντικά μοναστήρια είναι του Αγίου Παντελεήμονα του 16ου αιώνα, στο κέντρο του νησιού, και το Σύνθρονο του Αγίου Τιμοθέου, με θαυμάσιες αγιογραφίες του 13ου αιώνα. 'Αλλο αξιόλογο μνημείο των Μεσοβυζαντινών χρόνων είναι ο ναός των Αγίων Απόστολων στις Ελιές Κατωμεριάς. Ιουλίδα-ΑνεμόμυλοιΕντυπωσιακοί είναι οι 26 ερειπωμένοι μύλοι στην κορυφή του βουνού πάνω από την Ιουλίδα. Πρόκειται για το μεγαλύτερο συγκρότημα ανεμομύλων στις Κυκλάδες. Κορρησία. Επίνειο της Ιουλίδας, στον κόλπο του Αγίου Νικολάου, είναι η Κορησσία. Η αρχαία πόλη Κορησσός βρίσκεται πάνω από τον σημερινό οικισμό, στο δυτικό άκρο του κόλπου του Αγίου Νικολάου. Εδώ αποκαλύφθηκε ο περίφημος Κούρος της Κέας, που σήμερα κοσμεί το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Χαρακτηριστικό δείγμα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του Μεσοπολέμου αποτελεί το εγκαταλελειμμένο σήμερα εργοστάσιο εσμαλτωμένων σκευών Εμαγιέ, που λειτούργησε το διάστημα 1927-1957 στην περιοχή της Κορησσίας. Αγία Ειρήνη-Προϊστορικός οικισμός. Μετά το Βουρκάρι θα συναντήσετε τη μικρή χερσόνησο της Αγίας Ειρήνης, όπου βρίσκεται ένας από τους σημαντικότερους προϊστορικούς οικισμούς του Αιγαίου. Εδώ ανακαλύφθηκαν τμήμα του τείχους, η πύλη του οικισμού, βάση πύργου, ναός και θαυμάσια κυκλαδικά ειδώλια, με πιο εντυπωσιακά τις περίφημες Κόρες που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της. Φάρος. Στη χερσόνησο της Αγίας Ειρήνης βρίσκεται το ιστορικό «Στενό του Λάμπρου Κατσώνη» και το Φανάρι του Αγίου Νικολάου, ο πρώτος φάρος που άναψε στις Κυκλάδες (το 1831) και ο δεύτερος στην Ελλάδα, χτισμένος στα ερείπια του ναού του Ποσειδώνα. Κεφάλα-νεολιθικός οικισμός. Από την Αγία Ειρήνη χωματόδρομος οδηγεί βόρεια στη χερσόνησο Κεφάλα, όπου βρίσκονται ίχνη του αρχαιότερου οικισμού στο νησί, που μαρτυρούν ότι η Κέα κατοικήθηκε από τη νεολιθική εποχή (3300-3200 π.Χ.). Μακρόνησος. Ανάμεσα στην Κέα και στο Λαύριο βρίσκεται η Μακρόνησος, που διοικητικά ανήκει στην Κέα. Ονομαζόταν και «Νήσος Ελένη», γιατί σύμφωνα με το μύθο ο Πάρης έκρυψε την Ωραία Ελένη σε μια σπηλιά στην βόρεια πλευρά του νησιού. Στα μέσα του προηγούμενου αιώνα,  μετά τον εμφύλιο, η Μακρόνησος χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας πολιτικών κρατουμένων. Σήμερα είναι ακατοίκητη και μόνο μερικοί βοσκοί βρίσκονται στην περιοχή. Μπορείτε να την επισκεφθείτε με δικό σας σκάφος η με οργανωμένες εκδρομές.

Η Ιστορία της Κέας

Το όνομά της αποδίδεται στον ήρωα Κέω από τη Ναύπακτο, που ήλθε στο νησί τον 12ο αιώνα π.Χ. Η ονομασία Τζια δόθηκε στο νησί κατά την Ενετοκρατία. Η Κέα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην άνθηση του κυκλαδικού πολιτισμού και υπήρξε γενέτειρα μεγάλων μορφών της αρχαίας Ελλάδας, όπως των ποιητών Σιμωνίδη και Βακχυλίδη, του Ερασίστρατου, του Πρόδικου κ.α. 

Κατά τους Αρχαϊκούς χρόνους η Κέα ήταν φημισμένη για το πολιτικό της σύστημα αλλά και για το έθιμο του «κωνειάζεσθαι», σύμφωνα με το οποίο όσοι πολίτες περνούσαν τα 70 χρόνια αυτοκτονούσαν με κώνειο γιατί οι πνευματικές και σωματικές τους δυνάμεις δεν ήταν πια χρήσιμες στην πολιτεία.

Τέσσερις πόλεις-κράτη αποτελούσαν την Κέα: η Ιουλίδα, η Κορησσός, η Καρθαία και η Ποιηέσσα. Διατηρούσαν την διοικητική και πολιτική αυτονομία τους και συνεργάζονταν συνήθως σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. 

Τη Βυζαντινή εποχή, ζωντανή παρέμεινε η περιοχή γύρω από τη Ιουλίδα και το νοτιοανατολικό άκρο του νησιού. Στα τέλη του 19ου και στην αρχή του 20ου αιώνα, το νησί γνώρισε οικονομική ανάπτυξη, αρχικά ως σταθμός ανεφοδιασμού άνθρακα για τα ατμοκίνητα πλοία της εποχής και αργότερα χάρη στο μοναδικό ελληνικό εργοστάσιο παραγωγής εσμαλτωμένων σκευών, που λειτούργησε από το 1927 μέχρι το 1957 και υπήρξε το μεγαλύτερο της Μεσογείου.

Η Κέα

Δύσκολα μπορεί κάποιος να φανταστεί ότι σε απόσταση αναπνοής από την πολύβουη Αθήνα, βρίσκεται ένα νησί με τόσα φυσικά χαρίσματα, πλούσια παράδοση και αυθεντική φιλοξενία, όπως η Κέα. Φθάνοντας με το πλοίο στο λιμάνι του νησιού, ο επισκέπτης μπαίνει σε έναΚν διαφορετικό κόσμο, αφήνοντας πίσω του το άγχος της σύγχρονης ζωής, χωρίς να στερηθεί καμιά από τις ευκολίες της. Μπροστά του βρίσκεται η «πύλη των Κυκλάδων» η Κέα ή Τζια, ένα πανάρχαιο σταυροδρόμι πολιτισμών στο χώρο του Αιγαίου, ένα γραφικό νησί με μοναδικά φυσικά τοπία και αξιοθέατα.

Για τους περιπατητές, η Κέα είναι ένας παράδεισος. Μονοπάτια συνολικού μήκους 36 χιλιομέτρων, το 65% των οποίων λιθόστρωτα, διατρέχουν ονειρικές διαδρομές μέσα από πυκνά δάση από μεγαλόπρεπες βελανιδιές και οδηγούν σε πανέμορφες ερημικές ακρογιαλιές. 

Όμως, δεν είναι μόνο οι λάτρεις της φύσης που θα βρουν στην Κέα τον ιδανικό τόπο για τις περιηγήσεις τους: Οι φίλοι της λαϊκής παράδοσης, των θρύλων και των παραμυθιών θα ανακαλύψουν τον δικό τους παράδεισο στην Κέα, νησί των παραμυθιών, που συγκεντρώνει κάθε καλοκαίρι τους δικούς της πιστούς, σε μια μεγάλη συνάντηση με αφηγητές από όλο τον κόσμο. 

Με επιφάνεια 131 τ.χλμ. και συνολικό μήκος ακτών 86 χλμ.,  η Κέα είναι ένα από τα μεγαλύτερα κυκλαδονήσια. Είναι ορεινό, κυρίως, νησί με μερικές εύφορες περιοχές με άφθονο νερό, γόνιμα οροπέδια και κοιλάδες. Το ψηλότερο βουνό του νησιού είναι ο Προφήτης Ηλίας με υψόμετρο 568 μ. Στο βόρειο τμήμα του νησιού σχηματίζεται ο κόλπος του Αγίου Νικολάου, κύριο λιμάνι του νησιού.

Η Κέα έχει φανατικούς θαυμαστές, καθώς διατηρεί τον παραδοσιακό χαρακτήρα της και γοητεύει τους επισκέπτες της με τους όμορφους οικισμούς της, τους αξιόλογους αρχαιολογικούς χώρους της, τις πεντακάθαρες παραλίες της, τα σπάνια για κυκλαδονήσι δάση βαλανιδιάς, αλλά κυρίως με τους φιλόξενους κατοίκους της.

Χώρα της Κέας είναι η Ιουλίδα, πανέμορφος παραδοσιακός οικισμός χτισμένος αμφιθεατρικά στην πλαγιά του λόφου, με το βενετσιάνικο κάστρο του 13ου αιώνα να δεσπόζει στην κορυφή του.

Τοπικά προϊόντα της Ίου

Η Ίος παράγει πολλά τοπικά προϊόντα, ονομαστά για την ποιότητα και τη γνησιότητά τους. Το νησί διαθέτει πολύ αναπτυγμένη κτηνοτροφία (κυρίως αιγοπρόβατα αλλά και βοοειδή) η οποία συντελεί και στην πολύ μεγάλη παραγωγή γαλακτοκομικών και τυριών. Τα τυριά της Ίου είναι ονομαστά και εξάγονται σε μεγάλες ποσότητες, τόσο στα γύρω νησιά όσο και στην Αθήνα και θα ήταν σφάλμα να φύγετε από το νησί χωρίς να τα δοκιμάσετε. Στην Ίο παράγεται λευκό κεφαλοτύρι αλμυρό και πικάντικο ή πιο ήπιας γεύσης, το «ξινό», ένα πολύ μαλακό λευκό τυρί, το «σκωτύρι», ένα μίγμα τυριών, μυζήθρας και αρωματικών (μοιάζει με την κοπανιστή Μυκόνου) και η γλυκιά μυζήθρα. Επίσης, η Ίος διαθέτει αναπτυγμένη μελισσοκομία και παράγει καταπληκτικό μέλι, κυρίως από θυμάρι που αφθονεί στο νησί. Ζητήστε το από τους μελισσοκόμους του νησιού.

Στην Ίο μπορείτε να βρείτε κρασί που παράγεται από μικρούς παραγωγούς και με οικολογικές μεθόδους και να εκτιμήσετε την υψηλή του ποιότητα. Επίσης μπορείτε να βρείτε και την παραδοσιακή νιώτικη τσικουδιά, ένα ποτό που παράγεται με απόσταξη και είναι δυνατότερη ακόμα και από την κρητική. Τέλος, η κάπαρη και η ρίγανη είναι φυτά που βρίσκονται σε αφθονία στην Ίο και μπορείτε να τα αναζητήσετε από τους ντόπιους παραγωγούς.


Η κουζίνα της Ίου είναι η παραδοσιακή Κυκλαδίτικη, η οποία δίνει μεγάλη βάση στο ελαιόλαδο, τα όσπρια, τα ψάρια, τα δημητριακά και τα λαχανικά.  Ως χαρακτηριστικότερα εδέσματα θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε τους ρεβυθοκεφτέδες, τα τσιμέτια (είδος ντολμά όπου αντί για κληματόφυλλο χρησιμοποιείται κολοκυθανθός) και οι λιαστές μαρίδες, οι οποίες ξεραίνονται στον ήλιο και κατόπιν ψήνονται στα κάρβουνα
Η Ίος διαθέτει μεγάλη ποικιλία παραδοσιακών γλυκών.  Αυτά είναι: το παραδοσιακό παστέλι (από νιώτικο θυμαρίσιο μέλι και σουσάμι), τα αυγοκαλάμαρα ή ξεροτήγανα (οι γνωστές δίπλες), τα καλασούνια (τηγανιτές μπουκιές από φύλλο, γεμιστές με μίγμα από γλυκιά μυζήθρα, αυγά και ζάχαρη), οι μυζηθρόπιτες ή μελιτίνια (πιτάκια με γέμιση από γλυκιά μυζήθρα, αυγά και ζάχαρη και αρωματισμένες με μαστίχα), τα αμυγδαλωτά (από τριμμένη αμυγδαλόψυχα, αυγά και ζάχαρη, αρωματισμένα με ανθόνερο) και τα παστωτά σύκα (ξερά σύκα δεμένα με σουσάμι)