Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2010

Η Ιστορία της Θηρασιάς

Για την προέλευση του ονόματος του νησιού δεν υπάρχουν συγκεκριμένες πληροφορίες. Σύμφωνα με την παράδοση, ίσως έχει μυθολογική προέλευση, από τη μικρή κόρη του βασιλιά Θήρα, τη Θηρασία, στην οποία το παραχώρησε ο βασιλιάς και έχτισε ανάκτορο σε περίοπτη θέση (στη σημερινή περιοχή Κάβου-Κόρφου).

Η Θηρασιά είναι ένα κομμάτι γης 9 τετραγωνικών χιλιομέτρων που αποκόπηκε από την αρχαία νήσο Στρογγύλη μετά την τρομερή ηφαιστειακή έκρηξη του 1650 π.Χ. Βρίσκεται στο βορειοδυτικό μέρος της καλντέρας και απέχει λιγότερο από ένα μίλι από την Οία της Σαντορίνης, συμπληρώνοντας νοητά, μαζί με τη Σαντορίνη και το Ασπρονήσι, το κυκλικό σχήμα του αρχαίου νησιού.

Όπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά ευρήματα (λείψανα κτιρίου, πήλινα αγγεία), η Θηρασιά  αποτελόυσε μέρος του εντυπωσιακού προϊστορικού πολιτισμού της Στρογγύλης της 2ης χιλιετίας π.Χ. που καταστράφηκε από το ηφαίστειο. Το όνομά της οφείλεται στην όμορφη κόρη του Θήρα, αρχηγού των Λακεδαιμόνιων που εποίκισαν τη Σαντορίνη μετά την καταστροφή, στα τέλη του 12ου αιώνα π.Χ.

Στους οικισμούς της Θηρασιάς, που μαζί με την Οία της Σαντορίνης αποτελούν ενιαία κοινότητα, κατοικούν μόνιμα 268 κάτοικοι, εκ των οποίων το 90% είναι ναυτικοί ενώ ασχολούνται με το ψάρεμα τη γεωργία και τον τουρισμό.

Η Θηρασιά αποτελούσε αυτόνομο δήμο, όμως πρόσφατα εντάχθηκε διοικητικά στην Κοινότητα Οίας. Το νησί είναι πλέον αραιοκατοικημένο. Σύμφωνα με δημογραφικά στοιχεία, μέχρι το 1895 ο πληθυσμός αυξανόταν σταδιακά (έφτασε τους 855 κατοίκους), ενώ στις μέρες μας οι κάτοικοι είναι περίπου 300 και κατά τη διάρκεια του χειμώνα ίσως δεν είναι περισσότεροι από 150. Μόνο δύο χωριά κατοικούνται σήμερα: ο παραδοσιακός οικισμός και πρωτεύουσα, ο Μανωλάς, που είναι χτισμένος κατά μήκος των απόκρημνων ανατολικών γραμμών, και ο Ποταμός, που βρίσκεται σε ρεματιά στο δυτικό τμήμα του νησιού. Υπάρχουν επίσης και δύο εγκαταλειμμένοι οικισμοί: η Αγρηλιά και η Κερά.

Το νησί εξυπηρετείται από δύο μικρά λιμάνια: τη Ρίβα στο βόρειο άκρο και τον Κόρφου, το επίνειο του Μανωλά. Στο πρώτο, που αποτελεί το κεντρικό λιμάνι του νησιού –ονομάζεται και Σάντα Ιρένε από το ομώνυμο εκκλησάκι που βρίσκεται εκεί– προσεγγίζουν κυρίως σκάφη προερχόμενα από τα λιμάνια της Οίας και του Αθηνιού στη Σαντορίνη. Το δεύτερο λειτουργεί κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες για τουριστικούς λόγους. Και στα δύο λιμάνια υπάρχουν λίγοι μόνιμοι κάτοικοι.

Οι συνθήκες διαβίωσης είναι αυτές που ανάγκασαν σταδιακά τους κατοίκους, και κυρίως τους νέους, να εκπατριστούν. Η γεωργία και η αλιεία ήταν οι κύριες ασχολίες τους. Στη Θηρασία, λόγω ιδιαιτερότητας του ηφαιστειακού καλλιεργήσιμου εδάφους, ευδοκίμησαν συγκεκριμένες ποικιλίες αμπελιού, το ντοματάκι, η φάβα, η λευκή μελιτζάνα, το κατσούνι. Οι περισσότεροι άντρες του νησιού ήταν ναυτικοί στα πλοία των μεγάλων Θηραίων καραβοκύρηδων και οι γυναίκες ασχολούνταν κυρίως με τις αγροτικές εργασίες. Ορατές είναι ακόμα οι εγκαταστάσεις από τα ορυχεία που λειτουργούσαν μέχρι τη δεκαετία του ’60 στο νησί, όπως και στη Σαντορίνη, και εμπορεύονταν τα ηφαιστειακά υλικά, τέφρα (άσπα) και κίσσηρη, περιζήτητο οικοδομικό υλικό.

Οι καλλιέργειες σήμερα έχουν πέσει σε μαρασμό, τα περισσότερα κτήματα έχουν εγκαταλειφθεί και οι λιγοστοί κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τον τουρισμό. Η γειτνίαση με έναν τόσο φημισμένο τόπο, όπως η Σαντορίνη, δεν αφήνει στη μικρή Θηρασιά πολύ μεγάλα περιθώρια εξέλιξης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου