Τα αξιοθέατα της Άνδρου

	Χώρα Η Χώρα της 'Ανδρου είναι όλη ένα αξιοθέατο, με δρόμους από μαύρο μάρμαρο, υπέροχα αρχοντικά, τέσσερα μουσεία και βενετσιάνικο κάστρο. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας εκτίθενται πολύ σημαντικά ευρήματα από το εντυπωσιακό πολιτιστικό παρελθόν του νησιού, ανάμεσα στα οποία δεσπόζει το περίφημο άγαλμα του Ερμή της 'Ανδρου, που βρέθηκε στην Παλαιόπολη.
	Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Γουλανδρή Ένα μουσείο με διεθνή ακτινοβολία, που εγκαινιάστηκε το 1979 και επεκτάθηκε το 1986. Η Νέα Πτέρυγα του μουσείου περιλαμβάνει βιβλιοθήκη, πωλητήριο, αίθουσα προβολών και χώρους με δυνατότητες παρουσίασης εκθέσεων διεθνούς εμβέλειας. Κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του χρόνου εκτίθενται έργα νεώτερων Ελλήνων καλλιτεχνών (Φασιανός, Παύλος, Κουνέλης, Τσόκλης, Ψυχοπαίδης, Μανωλίδης κ.α.) αλλά και σημαντικών ξένων (Rodin, Richier, Cesar). Οι περιοδικές εκθέσεις έργων μεγάλων καλλιτεχνών που το Ίδρυμα οργανώνει κάθε καλοκαίρι στη Νέα Πτέρυγα αποτελούν σημαντικά γεγονότα για τον κόσμο της τέχνης. Μέχρι σήμερα έχουν φιλοξενηθεί έργα των Picasso, H. Matisse, V. Kandinsky, Balthus, Δ. Γαλάνη, A. Giacometti, P. Klee, Chagal, G. de Chirico, A. Rodin – C. Claudel k.;a.. Η συλλογή έργων σύγχρονης τέχνης είναι από τις σημαντικότερες της Ελλάδας. To μουσείο ανήκει στο Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή.
	Χώρα-Ναυτικό Μουσείο Το Ναυτικό Μουσείο ιδρύθηκε το έτος 1972. Τα εκθέματα είναι πρωτότυπα και παρουσιάζουν ζωντανά, όλη την ιστορία της Ανδριώτικης εμπορικής ναυτιλίας, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα. Χώρα- Μουσείο Λαογραφίας και Χριστιανικής Τέχνης Ένα ξεχωριστό μουσείο στην Χώρα της Άνδρου. Στεγασμένο σε παλαιό παγοποιείο αναδεικνύει τον λαϊκό πολιτισμό του νησιού και ενημερώνει τον επισκέπτη αξιόπιστα για την αγιογραφία, την εκκλησιαστική αργυροχοϊα και τα ξυλόγλυπτα τέμπλα των εκκλησιών της Άνδρου. Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού διοργανώνονται πρωτότυπα εικαστικά δρώμενα, φεστιβάλ και διάφορες επιστημονικές και θεματικές εκδηλώσεις.
	Αρχαιολογικοί χώροι Οι πιο ενδιαφέροντες αρχαιολογικοί χώροι της 'Ανδρου είναι: Η Παλαιόπολη, νοτιότερα από το Μπατσί, που είναι χτισμένη στην πλαγιά του όρους Πέταλο, στη θέση της αρχαίας πρωτεύουσας της 'Ανδρου. Είναι ένας παραθαλάσσιος οικισμός με πολύ πράσινο και μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Από την αρχαία 'Ανδρο που υπήρξε πρωτεύουσα του νησιού από την Κλασική έως την Ρωμαϊκή εποχή, έχουν βρεθεί λείψανα του τείχους, της αγοράς, ναών, αλλά και αγγεία, κοσμήματα, γλυπτά, κ.α., που φιλοξενούνται στο αρχαιολογικό μουσείο της Παλαιόπολης. Επίσης, στον αρχαιολογικό χώρο του γεωμετρικού οικισμού της Ζαγοράς, σώζονται ερείπια του τείχους και ίχνη κατοικιών. Στην περιοχή βρέθηκαν γλυπτά, κεραμικά και λίθινα εργαλεία, που βρίσκονται στο αρχαιολογικό μουσείο της Παλαιόπολης. Ο αρχαιολογικός χώρος της Υψηλής, στην περιοχή Κάτω Απροβάτου ανήκει στη Γεωμετρική Περίοδο. Στην περιοχή διακρίνονται ερείπια του οικισμού και οχυρωμένης ακρόπολης. Στο κέντρο περίπου της ακροπόλεως, ανασκάφτηκε ο ναός, ο οποίος είναι μεγαρόσχημος, με διαστάσεις 7 επί 10 μέτρα και χρονολογείται στην Αρχαϊκή Εποχή (6ος αιώνας π.Χ.). Ο διπλός βωμός και τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ενδεχομένως υπήρχε εδώ διπλή λατρεία, ίσως της Δήμητρας και της Περσεφόνης. Επίσης, μέσα στα όρια της ακροπόλεως αποκαλύφθηκε τμήμα σημαντικού οικοδομικού συγκροτήματος με τέσσερις οικιστικές φάσεις, από τη Γεωμετρική μέχρι και την Ελληνιστική και Ρωμαϊκή Εποχή. Ο οικισμός φαίνεται να εγκαταλείφθηκε σε μεγάλη έκταση κατά το τέλος του 8ου αι. π.Χ., αλλά η ζωή συνεχίστηκε στον περιορισμένο χώρο της ακροπόλεως. 'Αλλος ένας μικρός, αλλά αξιόλογος αρχαίος οικισμός ανακαλύφθηκε στη θέση Μικρογιάλι, στην ανατολική ακτή της βόρειας 'Ανδρου. Τα κεραμικά ευρήματα δείχνουν ότι χρονολογικά αντιστοιχεί με έναν άλλο σημαντικό οικισμό των Κυκλάδων στην Κεφάλα της Κέας. Το Μικρογιάλι καλύπτει την πολύ ενδιαφέρουσα μεταβατική φάση από τη Νεολιθική Εποχή στην πρώτη περίοδο της Εποχής του Χαλκού, την Πρωτοκυκλαδική (3η χιλιετία π.Χ.), που αποτελεί και την αρχή του Κυκλαδικού Πολιτισμού. Χωριά Μενήτες Τα χωριά Μενήτες με την πλούσια ιστορία υγρού στοιχείου και με το χωριό Σάριζα αναμεσά τους ονομάστηκαν απο τη αρχαιότητα "Πηγές του Διονύσου" που σύμφωνα με την μυθολογία έτρεχαν κρασί
	Κάστρα Η 'Ανδρος έχει δύο ενετικά κάστρα. Το πρώτο βρίσκεται στη Χώρα. Μια μικρή πέτρινη γέφυρα συνδέει τη Χώρα με τη νησίδα όπου το 1207 χτίστηκε το Κάστρο από τον Ενετό Μαρίνο Δάνδολο. Το κάστρο καταστράφηκε το 1943, κατά τη διάρκεια βομβαρδισμών του νησιού από τους Γερμανούς και σήμερα σώζονται τα υπολείμματά του. Το δεύτερο κάστρο είναι το Κάστρο της Φανερωμένης ή Πάνω Κάστρο, που βρίσκεται βόρεια του όρμου του Κορθίου σε ύψος 600 μέτρων. Αποτελούσε τη μεγαλύτερη οχυρωμένη πολιτεία της 'Ανδρου, που τότε φιλοξενούσε 1.000 κατοίκους.
	Πύργος Αγίου Πέτρου Περίπου 3 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Γαυρίου βρίσκεται ο εντυπωσιακός Πύργος του Αγίου Πέτρου, κλασική-ελληνιστική φρυκτωρία (παρατηρητήριο. Xρονολογείται γύρω στον 4ο -3ο αιώνα π.Χ. Ο Πύργος είναι κυλινδρικός, με ύψος 20μ. και διάμετρο 9,40μ. κατασκευασμένος από σχιστόλιθο. Χρησίμευε για την προστασία των κατοίκων από τις επιδρομές εχθρών και πειρατών. Σήμερα ο θόλος της βάσης έχει καταρρεύσει, όπως επίσης και το τμήμα του επάνω μέρους του πύργου. Σώζεται όμως, ακόμα, τμήμα της ελικοειδούς πέτρινης σκάλας που οδηγούσε παλιά σε άλλους πέντε περίπου ορόφους.
	Αποίκια Βόρεια από τη Χώρα, ο καταπράσινος αυτός οικισμός είναι διάσημος για τα νερά του. Φημισμένη είναι η πηγή Σάριζα. Το νερό της είναι διουρητικό και ενδείκνυται για παθήσεις των νεφρών και του στομάχου.
	Καϊρειος Βιβλιοθήκη Η Καϊρείος Βιβλιοθήκη ιδρύθηκε με Προεδρικό Διάταγμα το 1987 ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Σήμερα η Βιβλιοθήκη διαθέτει 35.000 τόμους εντύπων (πολλά από τα οποία είναι παλαιές και δυσεύρετες εκδόσεις), χειρόγραφα, εκτενέστατο αρχείο, πολλά έργα τέχνης και αντικείμενα ιστορικής αξίας και λαϊκού πολιτισμού. Στη Βιβλιοθήκη λειτουργεί δανειστικό τμήμα και τμήμα με παιδικά βιβλία. Το Ίδρυμα οργανώνει κάθε χρόνο επιμορφωτικά σεμινάρια βιβλιοδεσίας, συντηρήσεως παλαιών βιβλίων και εγγράφων και συντηρήσεως και καταγραφής λαογραφικών αντικειμένων.
	Πυργόσπιτα Αξιόλογοι είναι και οι πύργοι – κατοικίες προυχόντων που χτίστηκαν κατά τον 17ο και 18ο αιώνα. Πρόκειται για ψηλές τετράγωνες οικίες με πολλά δωμάτια και αποθήκες. Η πρόσβαση στους πύργους αυτούς γίνονταν με μικρή θύρα που βρίσκονταν πολύ ψηλότερα από το έδαφος και κινητή σκάλα. Μια σειρά πολεμικών ευρημάτων και ειδικών κατασκευών προστάτευαν τους ενοίκους. Αντιπροσωπευτικότεροι είναι ο Πύργος του Μπίστη (Μουβελά) στις Στενιές του 17ου αι., ο Πύργος του Μαστρογιαννούλη στον Αμόλοχο του 17ου –18ου αι., ο Πύργος του Λορέντζου Καϊρη στη Μεσαριά και ο πύργος του Φολερού στις Στραμπουργιές.