Περισσότερα για την Δονούσα

Αξιοθέατα:

	Σταυρός Πρωτεύουσα και κέντρο της ζωής του νησιού είναι η Δονούσα ή Σταυρός, πανέμορφος οικισμός με αυθεντικό κυκλαδίτικο χρώμα, χτισμένος σε έναν απάνεμο κόλπο στις νοτιοδυτικές ακτές, όπου βρίσκεται και το λιμάνι, καλά προφυλαγμένο από τους βοριάδες του Αιγαίου.
	Μερσίνι Ένας καταπράσινος οικισμός με βερικοκιές, ροδακινιές και συκιές περιμένει είναι το Μερσίνι. Δροσερό νερό αναβλύζει από την πηγή στις ρίζες ενός αιωνόβιου πλάτανου κοντά στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Στη θέση Βαθύ Λιμενάρι υπάρχουν ερείπια οικισμών της γεωμετρικής εποχής, που είναι τα αρχαιότερα δείγματα κατοίκησης στο νησί. Στο Μερσίνι υπάρχει ένα αξιοθέατο ειδικού ενδιαφέροντος: το μεικτό σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που έως το 2002 ηλεκτροδοτούσε τον οικισμό.
	Καλοταρίτισσα Η Καλοταρίτισσα βρίσκεται στο βόρειοανατολικό τμήμα της Δονούσας. Είναι ένα πανέμορφο χωριουδάκι με χαμηλά πετρόχτιστα σπιτάκια και την κατάλευκη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.
	Τίμιος Σταυρός Ο Τίμιος Σταυρός είναι η μεγαλύτερη εκκλησία της Δονούσας καθώς και προστάτης του νησιού. Πρωτοχτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα. Μια δυνατή καταιγίδα γκρέμισε την εκκλησία και παρέσυρε όλα τα απομεινάρια της στη θάλασσα. Η εικόνα της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού βρέθηκε μετά από μέρες στη αμμουδιά της Αγ. Παρασκευής στην Κάτω Μεριά της Αμοργού από τον Δημήτριο Σκοπελίτη ο οποίος οργάνωσε έρανο με σκοπό της ανέγερση νέου ναού, αυτή την φορά όμως ψηλότερα και σε ασφαλέστερη θέση. Το 1902 εγκαινιάσθηκε ο νέος ναός, τετράγωνος με τρούλο, που στολίζει σήμερα τον μεγαλύτερο οικισμό του νησιού, ο οποίος πήρε και το όνομά του από την εκκλησία - παλαιότερα λεγόταν Κάμπος. Στη γιορτή του Σταυρού, στις 14 Σεπτεμβρίου, έρχονται προσκυνητές από τα γύρω νησιά με τάματα και λαμπάδες για να τον ευχαριστήσουν. Το απόγευμα της παραμονής της 14 Σεπτεμβρίου γίνεται λειτουργία στην εκκλησία του Σταυρού και ακολουθεί εκδήλωση στον προαύλιο όπου προσφέρεται άρτος, φαγητό -το παραδοσιακό πατατάτο- και κρασί. Ακολουθεί πανηγύρι με παραδοσιακά συγκροτήματα. Παραλίες Για τους φίλους της θάλασσας, στις νότιες ακτές της Δονούσας υπάρχουν οι καταπληκτικές αμμουδιές Κέδρος, Βαθύ Λιμενάρι, Λιβάδι, Φύκιο, με βυθούς σε τιρκουάζ και βαθυγάλανες αποχρώσεις. Στη βορειοανατολική Δονούσα, οι τρεις παραλίες της Καλοταρίτισσας με μικρά βότσαλα και διάφανα κρυστάλλινα νερά λαμποκοπούν. Τοπικά Προϊόντα Η πεντανόστιμη κουζίνα του νησιού περιλαμβάνει κατσικάκι γεμιστό με ρύζι, καβουρμά από χοιρινό, τηγανητές χορτόπιτες με σέσκουλα και μάραθο και, βέβαια, τη θαυμάσια «αξιαλομυζήθρα» και τα σπιτικά ζυµαρικά «κλωστά μακαρόνια» και «πιταρίδια». Πολύ εύγευστο είναι το ντόπιο κόκκινο ημίγλυκο ή γλυκό κρασί από ποικιλίες όπως βουδόματο, ροζακί, μανδηλαριά, αθήρι ή φωκιανό, ενώ την περίοδο του Οκτωβρίου οι κάτοικοι «ψήνουν» ρακί, που σερβίρεται με ξερά σύκα. Τη «γλυκιά κουζίνα» της Δονούσας συμπληρώνουν το παραδοσιακό παστέλι (σερβιρισμένο σε λεμονόφυλλα), και οι υπέροχες Φωτόπιτες, λουκουμάδες και ξεροτήγανα που φτιάχνουν στη γιορτή των Φώτων.